-
Gönderi Görgü kurallarının asıl amacının olabildiğince az kişiyi rahatsız ederek daha rahat yaşamak olması gerekiyor. Ancak görgü kurallarına aşırı takıp aşırı ayrıntılı görgü kuralları tanımlayanların düşüncesini biraz deştiğinizde altında boş bir erdem sinyalleme, baskı, gericilik, yobazlık, dincilik buluyorsunuz. Bu kişiler; görgü kuralları ve zarafet gibi kavramları anlamsız toplumsal kimlikleri derinleştirmek, başkalarına karşı üstünlük kurmak, insanların…
-
İkna Edilemez Kişiler Neden Sizi de İkna Edemez? Bilim, felsefeden doğan ve diğer felsefi akımların aksine bulunduğumuz bu evren veya doğada nelerin nasıl olup bittiğini incelememizi ve anlamamızı sağlayan bir sistemler bütünüdür. Bu sebeple bilim, etkileşimde bulunduğumuz ve bize etki eden gerçekleri; elinden geldiğince kontrollü, geçerli bir şekilde ortaya koyar. Elbette bilimin ve yöntemlerinin ve…
-
Taksonomik Bakış Açısı, Ayrıntılı Sorunları Çözmemize Nasıl Yardım Eder? Günlük hayatta birçok şiddet olayı ile karşılaşıyoruz. Kadına şiddet, erkeğe şiddet, çocuğa şiddet, hayvana şiddet, doğaya şiddet, eşcinsellere şiddet, siyahilere şiddet; fiziksel şiddet, sözlü şiddet, psikolojik şiddet ve daha nicesi… Bu şiddeti ortadan kaldırmak için kullanılan yasal hakları kategorize ettiğimizde ilginç bir tepki gelebiliyor: Şiddet, şiddettir.…
-
Sosyal medyadaki yorum kavramı, genel olarak etkileşime dayalı olduğundan yapıcı olmasını beklemek bir hayli güç. Sonuçta herkesin argümanlarla saygı çerçevesinde fikirlerini belirttiği ve tartıştığı entelektüel bir ortam “çok sıkıcı” olurdu ve bu da para getirmezdi. Elbette bunu isteyen kullanıcılar da olduğu için Evrim Ağacı gibi “entelektüel sosyal medya” olma amacı güden platformlar olacaktır. Ancak ana…
-
Albert Einstein’a atfedilen meşhur bir söz vardır: Bir konuyu 6 yaşındaki birine açıklayamıyorsan sen de anlamamışsın demektir. Bu söz aslında bir konuyu başkasına anlatmak isteyen birinin “Bilginin Laneti” adı verilen bilişsel önyargıya düşmemesi için yapması gereken öz eleştirinin bir özetidir. Bu bilişsel önyargı, bilgili olan tarafın bilgisiz olanları anlayamamasına neden olur. Örneğin küçük bir çocuk…
-
Zararın Neresinden Dönülse Kârsa, Neden Dönmüyorsunuz? Yazı, ilk olarak Evrim Ağacı isimli kaynakta 09 Nisan 2021 tarihinde “Batık Maliyet Yanılgısı Nedir?” başlığıyla yayınlanmıştır ve İçerik Kullanım İzinleri‘ne uygun şekilde yeniden yayınlanmaktadır. Batık maliyet, belli bir âna kadar harcanmış ve artık geri döndürülemeyecek olan, genellikle başarısız bir girişime harcanmış yatırımdır. Batık maliyet yanılgısı ise, belli bir…
-
Farklı Benzerlik Yüzdeleri ve Farklı Evrimsel Ayrışma zamanları, Evrim İçin Bir Sorun Mu? Biliyor olabileceğiniz gibi insan ve şempanze arası benzerlik ortalama %98.77’dir.[1] Evrim karşıtlarının sürekli bu orana itiraz ettiğine denk gelmiş olabilirsiniz. Kimisi bu oranın eksik bir hesaplama ile ortaya koyulduğundan yakınır, kimisi başka hesaplamalarda %95, %85 gibi farklı oranlar çıktığından yakınır. Bunun temel…
-
İlk olarak gittikçe büyüyen ve kapsamlı hale gelen, Evrim Ağacı Mantık Hataları, Bilişsel Önyargılar ve Safsatalar yazı dizisini önereceğim. Bu yazı dizisinden mantığın birçok konusunda bilgi edinebilirsiniz. Mantıksal safsataları ilk olarak öğrenmeye başladığınızda hem kolay ulaşılabilir olması hem de Türkçe olması açısından ilk akla gelen kaynaklardan biri Safsata Kılavuzu olacaktır. Eser, safsatakilavuzu.com bağlantısı ile internet…
-
Bir Argümanda Safsata Olduğunu Söylemenin Kendisi Neden Bir Argüman Değildir? Yazı, ilk olarak Evrim Ağacı isimli kaynakta 1 Mayıs 2021 tarihinde “Safsataya Başvurma Safsatası: Bir Argümanda Safsata Olduğunu Söylemenin Kendisi Neden Bir Argüman Değildir?” başlığıyla yayınlanmıştır ve İçerik Kullanım İzinleri‘ne uygun şekilde yeniden yayınlanmaktadır. Mantıksal safsataları bilmek ve öğrenmek, tartışmanın daha sağlıklı yürütülmesi açısından son…
RSS
- Communications Earth & Environment dergisinde yayımlanan bir makaleye göre, 591 ila 565 milyon yıl önce Dünya'nın manyetik alanının gücündeki olağandışı azalma, atmosfer ve okyanuslardaki oksijen seviyelerinde önemli bir artışla aynı zamana denk geldi. Yazarlar, manyetik alanın zayıflamasının oksijen…
- James Webb Uzay Teleskobu'nun uzak bir gezegende yaşam belirtileri bulduğuna dair son haberler anlaşılabilir bir şekilde heyecan yarattı. Yeni bir çalışma bu bulguya meydan okuyor. Kaliforniya Üniversitesi tarafından yapılan ve Astrophysical Journal Letters'da yayınlanan bir çalışma Dünya dışı yaşam…
- 2018 yılında bilim insanları Uluslararası Uzay İstasyonu'nda (ISS) gizlenen beklenmedik bir ziyaretçi keşfetti. İlk bakışta beklenmedik ziyaretçinin birçok ilaca dirençli Enterobacter bugandensis olarak bilinen bakterinin beş farklı türü olduğu anlayan araştırmacılar, şimdi en az 13 suşun keşfedildiğini…
- Görüntü, floresan atomların keskin kırmızı noktalarının dalga paketlerinin bulanık lekelerine dönüştüğünü gösteriyor. Bu, kuantum mekaniğinin temel taşlarından biri olan atomların hem parçacık hem de dalga olarak var olduğu fikrinin çarpıcı bir göstergesidir.Görüntüleme tekniğini icat eden bilim insanları,…
- Londra Üniversitesi Akademisinden araştırmacıların balıklar üzerinde yaptığı yeni bir araştırmada nöronlar arasında uyanıkken kurulan yeni bağların gece uykusunun ilk yarısında zayıfladığı ortaya çıktı. Araştırmacılar, Nature dergisinde yayınlanan bulgularının uykunun rolü hakkında fikir verdiğini ancak…
- Atmosferde karbondioksit biriktikçe Dünya daha da ısınacaktır. Washington Üniversitesi tarafından yürütülen ve Science Advances dergisinde yayınlanan yeni araştırma, karbondioksitteki belirli bir artışın tam olarak ne kadar ısınmaya yol açacağının cevabını arıyor.[1]Araştırmacılar, karbondioksit ve…
- Doğu Orta Asya kökenli Avarlar, MS 6. yüzyıldan 9. yüzyıla kadar iki buçuk yüzyıldan fazla bir süre boyunca Doğu Orta Avrupa'nın büyük bir kısmına hükmetmiştir. Belki de daha az başarılı öncülleri olan Hunlar kadar iyi bilinmemektedirler.Ancak mezarlıklarında, şimdiye kadar kazılmış yaklaşık 100.000…
- 1925'teki Scopes Maymun Davası'nın yüzüncü yıldönümü yaklaşırken, Amerikalılar ile yapılan yeni bir çalışma X kuşağının evrime yönelik tutumlarının yaşlandıkça değiştiğini gösteriyor.Michigan Üniversitesi Sosyal Araştırmalar Enstitüsü'nde araştırmacı olan Jon D. Miller tarafından yönetilen çalışma,…
- Acta Ethologica dergisinde yayınlanan bir çalışmada, Güney Amerika'da ilk kez amfibiler tarafından ultrasonik ses kullanımı kayıt altına alındı.[1] Bu ayrıca birçok hayvan için kulak delici yoğunlukta olsa da insanlar tarafından duyulamayan bir tehlike çağrısı olarak yırtıcılara karşı ultrasonik ses…
- Charles Darwin evrimi "değişerek türeme" olarak tanımlamıştı. DNA dizileri şeklindeki genetik bilgi kopyalanır ve bir nesilden diğerine aktarılır. Ancak bu süreç, zaman içinde genlerin küçük varyasyonlarının ortaya çıkmasına neden olarak popülasyona yeni özellikler eklenmesini sağlar.Bilim insanları…
- Kuzey Kutbu önümüzdeki birkaç yıl sonraki yaz aylarında "buzsuz" hâle gelebilir. Nature Reviews Earth & Environment dergisinde yayınlanan yeni bir çalışma, Kuzey Kutbu'nun buzsuzlaşacağını öne süren önceki çalışmaların tarihini 10 yıl geriye atıyor. Burada bahsettiğimiz buz, her kış donan ancak…
- NASA'nın James Webb Uzay Teleskobu evrenin en eski köşelerinde bulunan ve süper kütleli karadeliklerin "bebek" yaşam evrelerini keşfetti. Görselde bunları küçük kırmızı noktalar olarak görüyorsunuz.Gözlemleri inceleyen ekip, Avusturya Bilim ve Teknoloji Enstitüsü'nde astrofizik yardımcı doçenti ve The…
- 1859 yılında Charles Darwin, fosil kayıtlarında atalarından günümüze kadar oldukça az fiziksel değişim gösteren organizmaları tanımlamak için "yaşayan fosiller" terimini ortaya attı. Yale Üniversitesinden araştırmacılar, Evolution dergisinde yayınladıkları yeni bir çalışmada yaşayan fosillerin doğada…
- Ulusal Kasırga Merkezi, yarım yüzyılı aşkın bir süredir, kasırgaların maddi hasar potansiyelini ifade etmek için Saffir-Simpson Rüzgar Ölçeğini kullanmaktadır; bu sistem kasırgaları Kategori 1'den (119–153 km/sa) Kategori 5'e (250 km/sa'den daha yüksek hız) kadar değişen bir ölçekte sınıflandırmaktadır.Ancak…
- Aşılar ve popülasyonun büyük bir kısmının aşılaması toplumun sağlığı için hayati bir öneme sahiptir. Aşı karşıtı kampanyalar, aşılanma sürecini sekteye uğratarak halk sağlığını küresel olarak tehdit edebilir.Mart 2020'den önce bile aşı tereddüdü, sosyal medyada gerçekmiş gibi lanse edilen hatalı bilgilerle…
- NYU Grossman Tıp Fakültesi araştırmacıları tarafından yürütülen yeni bir çalışmaya göre atalarımızdaki genetik bir değişiklik, insanlar ve diğer kuyruksuz maymunların neden neden kuyruksuz olduğunu kısmen açıklayabilir.Nature dergisinde yayınlanan çalışma, kuyruksuz maymunların DNA'larını kuyruklu maymunlar…
- Viyana Üniversitesi Mikrobiyoloji ve Çevre Sistemleri Bilimi Merkezi (CeMESS) araştırmacıları tarafından yapılan yeni bir çalışmaya göre, daha sıcak topraklar daha fazla aktif mikrop çeşitliliği barındırıyor.Science Advances dergisinde yayınlanan çalışma, topraktaki mikrobiyal aktivitenin küresel karbon…
- Antik Yunan filozofu Pisagor'a göre konsonans, yani notaların kulağa hoş gelen kombinasyonu, 3 ve 4 gibi basit sayılar arasındaki özel ilişkilere bağlıydı. Geleneksel olarak bu oranlar akorun kulağa güzel gelip gelmediğini tanımlamakta kullanılıyor ve bunlardan sapmanın müziği "kulağa hoş gelmeyen"…
- New York Üniversitesi, Tübingen Üniversitesi ve Berlin Ulusal Müzesinden araştırmacıların Science Advances dergisinde yayınladığı bir çalışma, Neandertallerin çok bileşenli karmaşık bir yapıştırıcı kullanarak taş aletler yaptığını ortaya çıkardı.[1] Bu keşif, Avrupa'da bu tür gelişmiş bir yapıştırıcının…
- M.Ö. 770 ve 550 yılları arasında, modern İspanya şehri Navarro yakınlarındaki Alto de la Cruz adlı bir köyünde bebek yaştaki bir kız çocuğu özenle dekore edilmiş bir konutun zeminine, bronz yüzükler, Akdeniz'den bir deniz kabuğu ve mezar eşyalarıyla birlikte gömülü şekilde bulundu. Demir Çağı İspanya'sında…
Ufuk Derin 